വിന്ഡ്സര്, ഇംഗ്ലണ്ട് - വടക്കന് അയര്ലണ്ടിനായുള്ള ഒരു പുതിയ വ്യാപാര ക്രമീകരണത്തിന് യുകെയും യൂറോപ്യന് യൂണിയനും തിങ്കളാഴ്ച ധാരണയിലെത്തി, ബ്രെക്സിറ്റ് മൂലം വര്ഷങ്ങളായി നിലനില്ക്കുന്ന സംഘര്ഷം അവസാനിപ്പിക്കാനും ഉക്രെയ്നിലെ യുദ്ധത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില് റഷ്യയില് നിന്ന് യൂറോപ്പിന് ഭൗമരാഷ്ട്രീയ അപകടസാധ്യത വര്ദ്ധിക്കുന്ന സമയത്ത് ഇരുപക്ഷവും തമ്മില് കൂടുതല് സഹകരണം അനുവദിക്കാനും ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള നീക്കമാണിത്.
ബ്രെക്സിറ്റ് വേര്പിരിയല് കരാര് പ്രകാരം, യൂറോപ്യന് യൂണിയന് അംഗമായ അയര്ലന്ഡും നോര്ത്തേണ് അയര്ലണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് പ്രവിശ്യയും തമ്മില് കടുത്ത അതിര്ത്തി സൃഷ്ടിക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കാന് സ്വന്തം രാജ്യത്തിനുള്ളില് കസ്റ്റംസ് അതിര്ത്തി സ്ഥാപിക്കാന് ബ്രിട്ടന് സമ്മതിച്ചിരുന്നു. എന്നാല് അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് തുടരുന്ന ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തെ അനുകൂലിക്കുന്ന യൂണിയനിസ്റ്റുകളും അവശിഷ്ട അയര്ലണ്ടുമായി രാഷ്ട്രീയ ഐക്യം ആഗ്രഹിക്കുന്ന റിപ്പബ്ലിക്കന്മാരും തമ്മിലുള്ള വിഭാഗീയ പിരിമുറുക്കങ്ങള്ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് ഇരുപക്ഷവും ഭയപ്പെട്ടു.
1998-ലെ ദുഃഖവെള്ളി ഉടമ്പടിയുടെ മധ്യസ്ഥതയ്ക്ക് സഹായിച്ച യു.എസ്., വര്ഷങ്ങളോളം നീണ്ട സംഘട്ടനത്തിന് ശേഷം വടക്കന് അയര്ലണ്ടില് സമാധാനം കൊണ്ടുവന്ന ഉടമ്പടി അപകടത്തിലാകാതിരിക്കാന് ഒരു കരാറില് ഏര്പ്പെടാന് യു.കെയെയും യൂറോപ്യന് യൂണിയനെയും പ്രേരിപ്പിച്ചിരുന്നു.
യൂണിയന് കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അകറ്റിനിര്ത്തുകയും സ്വന്തം രാജ്യത്തിനുള്ളിലെ വ്യാപാരത്തിന്റെ സ്വതന്ത്രമായ ഒഴുക്ക് തടയുകയും ചെയ്തുവെന്ന് വാദിച്ച് കരാര് ഇല്ലാതാക്കാന് യുകെ വര്ഷങ്ങളായി ശ്രമിച്ചുവരികയുമാിരുന്നു.
തിങ്കളാഴ്ചത്തെ ഒത്തുതീര്പ്പില്, യുകെ പ്രധാനമന്ത്രി ഋഷി സുനക്കും യൂറോപ്യന് കമ്മീഷന് പ്രസിഡന്റ് ഉര്സുല വോണ് ഡെര് ലെയനും വിന്ഡ്സറില് രാജകീയ കോട്ടയ്ക്ക് സമീപം ഒത്തുചേര്ന്ന്, വടക്കന് അയര്ലന്ഡിലേക്ക് കസ്റ്റംസ് പരിശോധനകളില്ലാതെ പ്രവേശിക്കാന് അനുവദിക്കുന്ന ഒരു പുതിയ കരാറില് കൈകോര്ത്തു. പ്രവിശ്യയിലൂടെ അയര്ലണ്ടിലേക്ക് പോകുന്ന ചരക്കുകള്ക്കുള്ള പ്രത്യേക പ്രക്രിയ ഇതോടെ ആരംഭിക്കും.
പ്രവിശ്യയ്ക്ക് ബാധകമാകുന്ന പുതിയ യൂറോപ്യന് യൂണിയന് നിയന്ത്രണങ്ങളോ നിയമങ്ങളോ വീറ്റോ ചെയ്യാന് യുകെ സര്ക്കാരിനോട് ആവശ്യപ്പെടാനുള്ള അധികാരവും ഈ കരാര് നോര്ത്തേണ് അയര്ലന്ഡ് അസംബ്ലിക്ക് നല്കുന്നു.'യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിനും യൂറോപ്യന് യൂണിയനും മുന്കാലങ്ങളില് ഞങ്ങളുടെ അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങള് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടാകാം, പക്ഷേ ഞങ്ങള് സഖ്യകക്ഷികളും വ്യാപാര പങ്കാളികളും സുഹൃത്തുക്കളുമാണ്, ഉക്രെയ്നെ പിന്തുണയ്ക്കാന് മറ്റുള്ളവരുമായി ചേര്ന്നത് കഴിഞ്ഞ വര്ഷം ഞങ്ങള് വ്യക്തമായി കണ്ടു,' സുനക് ഒരു വാര്ത്താ സമ്മേളനത്തില് പറഞ്ഞു. 'ഇത് ഞങ്ങളുടെ ബന്ധത്തിലെ ഒരു പുതിയ അധ്യായത്തിന്റെ തുടക്കമാണ്.'
'ബെല്ഫാസ്റ്റ്/ഗുഡ് ഫ്രൈഡേ ഉടമ്പടിയുടെ കഠിനാധ്വാനം നേടിയ സമാധാനവും പുരോഗതിയും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുകയും ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന ചുവടുവയ്പ്പ്' എന്ന് പ്രസിഡന്റ് ബൈഡന് കരാറിനെ പ്രശംസിച്ചു.
ബ്രിട്ടീഷ് പൗണ്ട് 0.7% ഉയര്ന്ന് 1.2030 ഡോളറിലെത്തി.
അതേസമയം കരാര് സുനക്കിനെ സംബന്ധിച്ച് രാഷ്ട്രീയമായി ഗുണമോ ദോഷമോ എന്ന് കാണാനിരിക്കുന്നതേയുള്ളൂ. തന്റെ കണ്സര്വേറ്റീവ് പാര്ട്ടിയെയും യു.കെ അനുകൂലികളെയും കരാറിനെക്കുറിച്ച് സുനക്കിന് ബോധ്യപ്പെടുത്തേണ്ടിവരും. വടക്കന് അയര്ലണ്ടിലെ 2019 ലെ ബ്രെക്സിറ്റ് വേര്പിരിയല് കരാര് വടക്കന് അയര്ലണ്ടിനെ ബ്രിട്ടന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളില് നിന്ന് വിച്ഛേദിച്ചുവെന്നും ഇത് പ്രവിശ്യയില് രാഷ്ട്രീയ ഭിന്നത ഉണ്ടാക്കുകയും സമാധാനത്തിന് ഭീഷണിയാകുകയും ചെയ്തുവെന്ന് പരാതിയുണ്ട്. ഒക്ടോബറില് പ്രധാനമന്ത്രിയായി ചുമതലയേറ്റ സുനക് കരാറില് വിജയിച്ചാല് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിന് വലിയ ഉത്തേജനം ലഭിക്കും. അദ്ദേഹം പരാജയപ്പെട്ടാല്, ബ്രെക്സിറ്റ് വഴി പഴയപടിയാക്കപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും പുതിയ കണ്സര്വേറ്റീവ് പ്രധാനമന്ത്രി മാത്രമായി അദ്ദേഹം മാറും.
യുകെ പാര്ലമെന്റിന് ഉചിതമായ സമയത്ത് കരാറില് വോട്ട് ചെയ്യാമെന്നും വോട്ടെടുപ്പിന്റെ ഫലം എന്തായാലും മാനിക്കപ്പെടുമെന്നും സുനക് പറഞ്ഞു.
മിസ്റ്റര് സുനക്കിന്റെ രാഷ്ട്രീയ പങ്കാളിത്തത്തിന്റെ സൂചനയായി, ചാള്സ് മൂന്നാമന് രാജാവ് തിങ്കളാഴ്ച മിസ് വോണ് ഡെര് ലെയനെ സന്ദര്ശിച്ച് നിരവധി വിഷയങ്ങള് ചര്ച്ച ചെയ്തു. ചില കണ്സര്വേറ്റീവ് നിയമനിര്മ്മാതാക്കളും നോര്ത്തേണ് അയര്ലന്ഡ് യൂണിയനിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയക്കാരും കൂടിക്കാഴ്ചയുടെ സമയത്തെ വിമര്ശിച്ചു, രാജാവ് രാഷ്ട്രീയത്തില് ഇടപെടുന്നത് ഉചിതമല്ലെന്ന് പറഞ്ഞു. ഡൗണിംഗ് സ്ട്രീറ്റ് കരാറിനെ 'വിന്ഡ്സര് ഫ്രെയിംവര്ക്ക്' എന്നാണ് വിമര്ശകര് വിശേഷിപ്പിച്ചത്.
'കാര്യമായ പുരോഗതി ഉറപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്', എന്നാല് കരാര് വിലയിരുത്താന് സമയം ആവശ്യമാണെന്ന് പ്രോട്ടോക്കോളിനെതിരായ പ്രതിഷേധത്തിന് നേതൃത്വം നല്കിയ നോര്ത്തേണ് അയര്ലണ്ടിലെ ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂണിയനിസ്റ്റ് പാര്ട്ടി ഒരു പ്രസ്താവനയില് പറഞ്ഞു. സാധ്യമായ പ്രശ്നങ്ങളുടെ സൂചനയായി, മാറ്റങ്ങള് വേണ്ടത്ര മുന്നോട്ട് പോയില്ലെന്ന് ചില ഡി.യു.പി അംഗങ്ങള് പറഞ്ഞു.