ബോക്സോഫീസിലും സോഷ്യല് മീഡിയയിലും ഒരുപോലെ ചര്ച്ചയാകുകയാണ് രണ്വീര് സിംഗ് കേന്ദ്രകഥാപാത്രമായി എത്തിയ 'ധുരന്ധര്'. ഡിസംബര് 5ന് റിലീസ് ചെയ്ത ചിത്രം, അതിന്റെ ആക്ഷനും നാടകീയതയും മാത്രമല്ല, പിന്നില് ഒളിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന യാഥാര്ത്ഥ്യ സൂചനകളാലും ശ്രദ്ധ നേടുകയാണ്. സിനിമയിലെ പല കഥാപാത്രങ്ങളും യഥാര്ത്ഥ വ്യക്തികളില് നിന്ന് പ്രചോദനം ഉള്ക്കൊണ്ടതാണെന്ന വിലയിരുത്തല് ഇതിനകം വ്യാപകമായി ഉയര്ന്നിട്ടുണ്ട്. ആര്. മാധവന് അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഇന്ത്യന് ഇന്റലിജന്സ് ബ്യൂറോ ഡയറക്ടര് അജയ് സന്യാല് എന്ന കഥാപാത്രം, ഇന്ത്യയുടെ നിലവിലെ ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് അജിത് ഡോവലുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോള്, അക്ഷയ് ഖന്ന അവതരിപ്പിക്കുന്ന കറാച്ചി അധോലോക നേതാവ് റഹ്മാന് ഡകൈത്ത്, കുപ്രസിദ്ധ ഗ്യാങ്സ്റ്റര് അബ്ദുല് റഹ്മാന് ബലൂച്ചിനെ ഓര്മിപ്പിക്കുന്നതായും വിലയിരുത്തലുണ്ട്.
എന്നാല് ചിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ചോദ്യങ്ങള് ഉയര്ത്തുന്നത് രണ്വീര് സിംഗ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഹംസ അലി മസാര് എന്ന കേന്ദ്ര കഥാപാത്രമാണ്. കറാച്ചിയുടെ അധോലോകത്തിലേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറി, ല്യാരി ഗ്യാങിന്റെ ഉള്ളിലേക്ക് പതിയെ ഉയര്ന്ന്, വര്ഷങ്ങളോളം നീളുന്ന അപകടകരമായ 'ലോംഗ് ഗെയിം' കളിക്കുന്ന ഇന്ത്യന് രഹസ്യാന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥന് എന്ന രൂപമാണ് ഹംസയുടെത്. ഈ കഥാപാത്രത്തിന് പിന്നിലെ യഥാര്ത്ഥ പ്രചോദനം ആരെന്ന ചോദ്യത്തിന് വ്യക്തമായ ഉത്തരമില്ലെങ്കിലും, കഴിഞ്ഞ അഞ്ച് വര്ഷത്തിനിടെ പാകിസ്ഥാനിലെ പൊലീസ് രേഖകളിലും അന്താരാഷ്ട്ര മാധ്യമ റിപ്പോര്ട്ടുകളിലും, ഇസ്ലാമാബാദ് ഉയര്ത്തിയ നയതന്ത്ര പ്രതിഷേധങ്ങളിലും ആവര്ത്തിച്ച് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട 'അറിയപ്പെടാത്ത തോക്കുധാരികള്' എന്ന പരാമര്ശത്തിലേക്കാണ് വിരല് ചൂണ്ടപ്പെടുന്നത്.
പാകിസ്ഥാനിലെ അധോലോകത്തെയും ഭീകര ശൃംഖലകളെയും ലക്ഷ്യമാക്കി നടന്ന നിരവധി കൊലപാതകങ്ങളില്, ആക്രമണം നടത്തിയവര് ആരെന്നതില് വ്യക്തതയില്ലെന്നതാണ് പൊതുവായ വിശദീകരണം. 'അണ്നോണ് ഗണ്മെന്' എന്ന പേരില് രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ഈ ആക്രമണങ്ങള്, പലപ്പോഴും ഇന്ത്യയുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി ആരോപണങ്ങള്ക്ക് വഴിവെച്ചിരുന്നു. 'ധുരന്ധര്' ഈ നിഗൂഢ ലോകത്തേക്കാണ് ക്യാമറ തിരിക്കുന്നത്. പേരില്ലാത്ത, മുഖമില്ലാത്ത, പക്ഷേ നിര്ണായക ദൗത്യങ്ങള് നിര്വഹിക്കുന്ന നിശ്ശബ്ദ പോരാളികള്ക്കുള്ള ആദരാഞ്ജലിയായാണ് ചിത്രം വായിക്കപ്പെടുന്നത്.
വെള്ളിത്തിരയിലെ കഥയെന്ന പരിധി കടന്ന്, ദക്ഷിണേഷ്യന് രാഷ്ട്രീയ-സുരക്ഷാ വൃത്തങ്ങളില് ഏറെക്കാലമായി ചര്ച്ചയായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന രഹസ്യ യുദ്ധത്തിന്റെ നിഴലുകള് 'ധുരന്ധര്' തുറന്നുകാട്ടുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, ചിത്രം ഒരു ഗ്യാങ് വാര് ത്രില്ലറിനേക്കാള് ഉപരിയായി, യാഥാര്ത്ഥ്യവും കല്പനയും തമ്മിലുള്ള അതിര്ത്തി മായ്ച്ചുനില്ക്കുന്ന ഒരു രാഷ്ട്രീയ-രഹസ്യാന്വേഷണ രേഖയായി മാറുകയാണ്.
2024ല് ബ്രിട്ടീഷ് പത്രമായ ദ ഗാര്ഡിയന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച അന്വേഷണ റിപ്പോര്ട്ട് ഈ സംശയങ്ങള്ക്ക് കൂടുതല് ശക്തി നല്കി. 2020 മുതല് 2024 വരെ പാകിസ്ഥാനില് 20ഓളം ഭീകരര് കൊല്ലപ്പെട്ടതിനു പിന്നില് ഇന്ത്യന് വിദേശ ചാര ഏജന്സിയായ റോ (R&AW) ആണെന്നായിരുന്നു റിപ്പോര്ട്ടിലെ ആരോപണം. ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും നിന്നുള്ള ഇന്റലിജന്സ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായി നടത്തിയ അഭിമുഖങ്ങളെ ആധാരമാക്കിയായിരുന്നു റിപ്പോര്ട്ട്-എന്നാല് ആരെയും പേരോടെ ഉദ്ധരിച്ചിരുന്നില്ല.
ലാഹോര്, കറാച്ചി, പെഷാവര്, റാവല്പിണ്ഡി തുടങ്ങിയ നഗരങ്ങളിലൊക്കെ ഒരേ മാതൃകയില് നടന്ന കൊലപാതകങ്ങള്-ബൈക്കിലെത്തിയ രണ്ട് പേര് വെടിയുതിര്ത്ത് അപ്രത്യക്ഷരാകുന്നു-പാകിസ്ഥാനില് ഏറെക്കാലമായി ദുരൂഹതയായി തുടരുകയായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ മോസ്റ്റ് വാണ്ടഡ് പട്ടികയിലുണ്ടായിരുന്ന ഭീകരരാണ് ലക്ഷ്യമാക്കപ്പെട്ടതെന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്.
2023ല് കാനഡയില് ഖലിസ്ഥാന് നേതാവ് ഹര്ദീപ് സിങ് നിജ്ജാറിന്റെ വധവും, യുഎസില് ഗുര്പത്വന്ത് സിങ് പന്നൂനെ വധിക്കാന് ശ്രമിച്ചതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസുകളും ഇന്ത്യയ്ക്കെതിരായ ആരോപണങ്ങള്ക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര ശ്രദ്ധ നേടി. ഇതോടെ പാകിസ്ഥാന്റെ പഴയ ആരോപണങ്ങള്ക്ക് പാശ്ചാത്യ ലോകത്ത് പുതിയ സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു.
ദ ഗാര്ഡിയന് റിപ്പോര്ട്ട് അനുസരിച്ച്, ഈ കൊലപാതകങ്ങള് നേരിട്ട് ഇന്ത്യന് ഏജന്റുമാര് നടത്തിയതല്ല; പകരം പാകിസ്ഥാനിലെ പ്രാദേശിക കുറ്റവാളികളെയോ ദരിദ്രരെയോ ചിലപ്പോള് ജിഹാദികളെയോ ഉപയോഗിച്ചാണ് ദൗത്യം നടപ്പാക്കിയതെന്നാണ് നിഗമനം. യുഎഇ ആസ്ഥാനമാക്കിയ ഇന്ത്യന് സ്ലീപ്പര് സെല്ലുകളാണ് പണം നല്കി ഇവരെ നിയോഗിച്ചതെന്നും റിപ്പോര്ട്ടില് പറയുന്നു.
2019ലെ പുല്വാമ ആക്രമണത്തിന് ശേഷമാണ് ഇന്ത്യയുടെ സമീപനം മാറിയതെന്നും, ആക്രമണം ഇന്ത്യയിലെത്തുന്നതിന് മുന്പ് ഉറവിടത്തെ തന്നെ ഇല്ലാതാക്കുക എന്ന തന്ത്രമാണ് സ്വീകരിച്ചതെന്നും റിപ്പോര്ട്ടില് ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ട ഒരു ഇന്ത്യന് ഇന്റലിജന്സ് ഉദ്യോഗസ്ഥന് പറയുന്നു.
സാഹിദ് ലത്തീഫ്, ബഷീര് അഹമ്മദ് പീര്, പാരമജിത് സിങ് പഞ്ജ്വാര് ഉള്പ്പെടെ നിരവധി ഭീകര നേതാക്കളുടെ കൊലപാതകങ്ങളില് ഇന്ത്യയുടെ പങ്ക് ഉണ്ടെന്ന പാകിസ്ഥാന്റെ ആരോപണങ്ങളും ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്.
ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് 'ധുരന്ധര്' എന്ന സിനിമ ഒരു വിനോദസൃഷ്ടി മാത്രമല്ല, ദക്ഷിണേഷ്യന് രഹസ്യയുദ്ധത്തിന്റെ നിഴല്ക്കഥയായി മാറുന്നത്. പേരില്ലാത്ത, മുഖമില്ലാത്ത ആ 'അജ്ഞാത വെടിയുതിര്ക്കുന്നവര്'-ഇന്നും അവര് യാഥാര്ത്ഥ്യമോ സിനിമയോ എന്ന ചോദ്യമാണ് അവശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.