നെയ്റോബി: ഇന്ത്യന് കമ്പനിയായ അദാനി ഗ്രൂപ്പ് നെയ്റോബിയിലെ ജോമോ കെനിയാറ്റ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം (ജെകെഐഎ) ഏറ്റെടുത്തുവെന്ന വാര്ത്ത പുറത്തുവിട്ട വിസില്ബ്ലോവര് നെല്സണ് അമെന്യ, സമീപകാല സംഭവങ്ങളുടെ വെളിച്ചത്തില് തന്റെ ജീവന് അപകടത്തിലാകുമെന്ന ഭയപ്പാടില്.
ഗൗതം അദാനിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അദാനി ഗ്രൂപ്പ് ജെകെഐഎയെ 30 വര്ഷത്തേക്ക് പാട്ടത്തിന് എടുക്കാനുള്ള ചര്ച്ചകള് നടത്തുന്നുണ്ടെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രേഖകള് ഈ വര്ഷം ജൂലൈയില് അമേന്യ പങ്കിട്ടിരുന്നു. ചര്ച്ചകള് പൂര്ണ്ണമായും രഹസ്യമായും മറ്റ് ബിഡ്ഡുകള് ക്ഷണിക്കാതെയുമാണ് നടന്നതെന്ന് റിപ്പോര്ട്ടുണ്ട്.
'നിബന്ധനകള് കാരണം അവര് അത് പരസ്യമാക്കാന് ആഗ്രഹിച്ചില്ല. 30 വര്ഷത്തെ പാട്ടത്തിന് ശേഷവും വിമാനത്താവളത്തില് 18 ശതമാനം ഓഹരി നിലനിര്ത്താനും അദാനി ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു.
താന് ഇപ്പോള് ഫ്രാന്സില് പഠിക്കുന്നതിനാല് മാത്രമാണ് കരാറിനെക്കുറിച്ച് വെളിപ്പെടുത്താന് തയ്യാറായതെന്നും എന്നാല് അതിനര്ത്ഥം താന് സുരക്ഷിതനാണെന്ന് അര്ത്ഥമാക്കുന്നില്ലെന്നും അമെന്യ പറഞ്ഞു.
'ഞാന് സുരക്ഷിതയല്ലെന്ന് എനിക്കറിയാം, ഫ്രാന്സില് ഏത് നിമിഷവും എന്നെ പുറത്താക്കാന് സാധ്യതയുണ്ട്. നിങ്ങള് 2 ബില്യണ് ഡോളറിന്റെ ഇടപാടിനെക്കുറിച്ചാണ് സംസാരിക്കുന്നത്, ഈ ഘട്ടത്തിലെത്താന് എത്രത്തോളം കൈ മാറിയെന്ന് നിങ്ങള്ക്കറിയില്ല ', അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
കരാര് ആദ്യം തുറന്നുകാട്ടിയില്ലായിരുന്നെങ്കില് ഒപ്പിടുന്നതുവരെ അത് അധികൃതര് പരസ്യമാക്കില്ലായിരുന്നുവെന്ന് അമെന്യ പറഞ്ഞു.
'അവര് വാണിജ്യ കരാര് ഒപ്പിട്ട് പദ്ധതി-വികസന ഘട്ടത്തിലേക്ക് നീങ്ങാന് പോകുന്നതിനാല് കരാര്വിവരങ്ങള് പുറത്തുവിടുന്നതിനുള്ള ശരിയായ സമയമായിരുന്നു അത്'.
കരാര്വിവരങ്ങള് പുറത്തുവിട്ടതിനു തൊട്ടുപിന്നാലെ, വ്യാജ ക്രിപ്റ്റോകറന്സി വില്ക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ച് അമെനിയ സഹസ്ഥാപകനായ ഒരു കാര്ബണ് ക്രെഡിറ്റ് സ്ഥാപനത്തിന് കെനിയയിലെ ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് ക്രിമിനല് ഇന്വെസ്റ്റിഗേഷന്സ് കത്തെഴുതിയിരുന്നു.
അതേസമയം ആരോപണം നിഷേധിച്ച അമെനിയ
തങ്ങള് ക്രിപ്റ്റോ വില്ക്കുന്നില്ലെന്നും തങ്ങളുടെ വെബ്സൈറ്റില് ഇടപാടുകള് നടത്തുന്നില്ലെന്നും അമെനിയ വ്യക്തമാക്കി.
വാടക കരാറിനെതിരെ പ്രതിഷേധം
കെനിയ ഏവിയേഷന് അതോറിറ്റി (കെ. എ. എ) തൊഴിലാളികള് പണിമുടക്കിയതിനെ തുടര്ന്ന് കഴിഞ്ഞ മാസം ജെ. കെ. ഐ. എയില് ആയിരക്കണക്കിന് യാത്രക്കാര് കുടുങ്ങിയ സംഭവം റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു.
1.85 ബില്യണ് ഡോളര് നിക്ഷേപത്തിന് പകരമായി അദാനി ഗ്രൂപ്പിന് വിമാനത്താവളം 30 വര്ഷത്തേക്ക് പാട്ടത്തിന് നല്കാനുള്ള പദ്ധതി റദ്ദാക്കാന് കെനിയന് സര്ക്കാരിനെ സമ്മര്ദ്ദത്തിലാക്കാനാണ് പണിമുടക്ക് നടത്തിയതെന്ന് കെനിയ ഏവിയേഷന് വര്ക്കേഴ്സ് യൂണിയന് അറിയിച്ചു.
എന്നിരുന്നാലും, സര്ക്കാര് ഒരു കരാര് കൊണ്ടുവന്നിട്ടുണ്ടെന്നും യൂണിയന്റെ അംഗീകാരത്തോടെ മാത്രമേ പദ്ധതി മുന്നോട്ട് പോകുകയുള്ളൂവെന്നും സെന്ട്രല് ഓര്ഗനൈസേഷന് ഓഫ് ട്രേഡ് യൂണിയന്സ് (സിഒടിയു) സെക്രട്ടറി ജനറല് ഫ്രാന്സിസ് അറ്റ്വോളി പറഞ്ഞതിനെ തുടര്ന്ന് രണ്ടാം ദിവസം പണിമുടക്ക് പിന്വലിച്ചു.
എന്തുകൊണ്ടാണ് പ്രതിഷേധങ്ങള്?
അദാനി ഗ്രൂപ്പ് ഏറ്റെടുക്കുന്നത് പ്രാദേശിക ജീവനക്കാര്ക്ക് തൊഴില് നഷ്ടത്തിനും നികുതിദായകരുടെ ഭാവിയിലെ വിമാനത്താവള ലാഭം കവര്ന്നെടുക്കുന്നതിനും കാരണമാകുമെന്ന് യൂണിയനും ഈ നീക്കത്തെ വിമര്ശിക്കുന്നവരും വാദിക്കുന്നു.
പണിമുടക്കുകള് ആദ്യം ആസൂത്രണം ചെയ്തത് ഓഗസ്റ്റിലാണെങ്കിലും ചര്ച്ചകള്ക്ക് അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഒന്നിലധികം തവണ വൈകി. വിമാനത്താവളം ശേഷിക്ക് മുകളിലാണ് പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതെന്നും ആധുനികവല്ക്കരണം ആവശ്യമാണെന്നും എന്നാല് അത് വില്പ്പനയ്ക്കല്ലെന്നും കെനിയന് സര്ക്കാര് ന്യായീകരിച്ചു. റിപ്പോര്ട്ടുകള് പ്രകാരം, അദാനി രണ്ടാമത്തെ റണ്വേ കൂട്ടിച്ചേര്ക്കുകയും പാസഞ്ചര് ടെര്മിനല് നവീകരിക്കുകയും ചെയ്യും
കെനിയന് എയര്പോര്ട്ട് പാട്ടത്തിലെടുക്കാന് അദാനി ഗ്രൂപ്പിന്റെ രഹസ്യ നീക്കം; വിവരം പുറത്തുവിട്ടയാള്ക്ക് കൊല്ലപ്പെടുമെന്ന് ആശങ്ക