മോസ്കോ: അഫ്ഗാനിസ്താന് ഭരിക്കുന്ന താലിബാനുള്ള നിരോധനം പിന്വലിച്ച് റഷ്യന് സുപ്രീംകോടതി. പ്രോസിക്യൂട്ടര് ജനറലിന്റെ ഓഫിസ് ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരമാണ് കോടതി ഉത്തരവ്.
2003 ല് ആണ് താലിബാനെ ഭീകരസംഘടനകളുടെ പട്ടികയില് ഉള്പ്പെടുത്തി റഷ്യ നിരോധിച്ചത്. അതേസമയം, മേഖലയിലെ വന് ശക്തിയാകാന് ശ്രമിക്കുന്ന റഷ്യ വിവിധ പരിപാടികളിലേക്ക് താലിബാന് പ്രതിനിധികളെ നേരത്തെ ക്ഷണിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ജൂണില് നടന്ന സെന്റ് പീറ്റേഴ്സ്ബര്ഗ് അന്താരാഷ്ട്ര സാമ്പത്തിക ഫോറത്തില് താലിബാന് പങ്കെടുത്തിരുന്നു. സ്ത്രീ സ്വാതന്ത്ര്യവും പൗരാവകാശവും അടിച്ചമര്ത്തുന്നതിന്റെ പേരില് കടുത്ത വിമര്ശനം നേരിടുന്ന താലിബാനെ സംബന്ധിച്ച് റഷ്യന് നടപടി വലിയ രാഷ്ട്രീയ വിജയമാണ്.
2021ല് യു.എസ് സൈന്യം പിന്മാറിയത് മുതല് അഫ്ഗാനിസ്താനുമായി ബന്ധം ശക്തമാക്കാനുള്ള നീക്കത്തിലാണ് റഷ്യ. തലസ്ഥാനമായ കാബൂളില് നയതന്ത്ര ആസ്ഥാനം നിലനിര്ത്തുന്ന രാജ്യംകൂടിയാണ് റഷ്യ.
ഇരു രാജ്യങ്ങള്ക്കുമിടയില് ബിസിനസ്സിനും നിക്ഷേപത്തിനുമുള്ള അവസരങ്ങള് വീണ്ടും തുറക്കാനും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനെ സ്ഥിരപ്പെടുത്താനുള്ള ക്രെംലിന്റെ ശ്രമവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടാണ് താലിബാനെ ഭീകര പട്ടികയില് നിന്നും റഷ്യ ഒഴിവാക്കുന്നത്.
അതിനുശേഷം താലിബാന് പ്രതിനിധികള് റഷ്യയില് നടന്ന സമ്മേളനങ്ങളില് പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പട്ടികയില് നിന്ന് ഒഴിവാക്കുന്നത് അര്ത്ഥമാക്കുന്നത് റഷ്യക്കാര്ക്ക് ഇനി താലിബാനുമായുള്ള ബന്ധം ശിക്ഷാര്ഹമായ കുറ്റമല്ല എന്നാണ്. 'മയക്കുമരുന്നിനും ഭീകരതയ്ക്കും എതിരായ പോരാട്ടം ഉള്പ്പെടെ എല്ലാ മേഖലകളിലും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനുമായി പരസ്പര പ്രയോജനകരമായ ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുകയാണ് റഷ്യ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.' റഷ്യന് വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം പ്രസ്താവനയില് പറഞ്ഞു. ഏകദേശം നാല് വര്ഷം മുമ്പ് താലിബാന് കാബൂള് പിടിച്ചെടുത്തതിനുശേഷം മോസ്കോ കാബൂളിലെ എംബസി പ്രവര്ത്തനക്ഷമമാക്കിയിരിക്കുകയാണ്.
അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലും റഷ്യയിലും മാരകമായ ആക്രമണങ്ങള് നടത്തിയിട്ടുള്ള ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റേറ്റ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ശാഖയായ ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റേറ്റ് ഓഫ് ഖൊറാസാന് പ്രവിശ്യയ്ക്കെതിരെ പോരാടുന്നതില് ഇരു രാജ്യങ്ങള്ക്കും പൊതുവായ താല്പ്പര്യമുണ്ട്. കൂടാതെ അവര്ക്കിടയില് രക്തരൂക്ഷിതമായ ചരിത്രവുമുണ്ട്. 1979ല്, 'മുജാഹിദീന്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന വിമതര് അട്ടിമറിക്കാന് സാധ്യതയുള്ള കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സര്ക്കാരിനെ പിന്തുണയ്ക്കാന് സോവിയറ്റ് യൂണിയന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനെ ആക്രമിച്ചു. ഒരു പതിറ്റാണ്ട് നീണ്ടുനിന്ന യുദ്ധത്തില് സി.ഐ.എ മുജാഹിദീനുകളെ പിന്തുണച്ചതും പ്രസിദ്ധമാണ്.
1989ല് സോവിയറ്റ് സൈന്യം പിന്വാങ്ങുമ്പോഴേക്കും മുപ്പത് ലക്ഷം വരെ അഫ്ഗാനികള് കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാകുമെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സോവിയറ്റുകളെ പരാജയപ്പെടുത്താന് സഹായിച്ച സായുധ സംഘങ്ങളില് നിന്ന് ഉയര്ന്നുവന്ന താലിബാന് പിന്നീട് 1996ല് അധികാരത്തില് വന്നു. യുഎസ് അധിനിവേശത്തിനുശേഷം 2001ല് അത് അട്ടിമറിക്കപ്പെട്ടു. ഇരുപത് വര്ഷത്തിന് ശേഷം വീണ്ടും അധികാരത്തില് വന്നു. അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തില് അംഗീകാരം നേടാന് താലിബാന് ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു, എന്നാല് മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങളും സ്ത്രീകള്ക്കും പെണ്കുട്ടികള്ക്കും വിദ്യാഭ്യാസം നേടുന്നതില് നിന്ന് വിലക്കുന്ന നിയമങ്ങളും കണക്കിലെടുത്ത് പടിഞ്ഞാറന് അര്ദ്ധഗോളത്തില്, താലിബാന് സ്വീകാര്യതയില്ല. സമീപ മാസങ്ങളില്, പ്രാദേശിക സംയോജനം ലക്ഷ്യമിട്ട് കിര്ഗിസ്ഥാന്, കസാക്കിസ്ഥാന്, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാന് എന്നിവ താലിബാനെ ഭീകര പട്ടികയില് നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു. താലിബാന് ഏറ്റെടുത്തതിനുശേഷം നയതന്ത്ര മാര്ഗങ്ങള് തുറന്നിട്ട രാജ്യങ്ങളില് സൗദി അറേബ്യ, യുഎഇ, ഖത്തര്, ചൈന, പാകിസ്ഥാന്, ഇന്ത്യ എന്നിവ ഉള്പ്പെടുന്നു.