വാഷിംഗ്ടണ്‍: അമേരിക്കന്‍ ഇന്ത്യന്‍ വംശജനായ അഭിഭാഷകന്‍ നീല്‍ കത്യാല്‍ നവംബര്‍ 4ന് അമേരിക്കന്‍ സുപ്രിം കോടതിയില്‍ ഹാജരാകാനൊരുങ്ങുന്നത് അമേരിക്കന്‍ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കേസുകളിലൊന്നിന്. പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാള്‍ഡ് ട്രംപ് 'ദേശസുരക്ഷാ പ്രശ്‌നം' എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച 1977ലെ ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ എമര്‍ജന്‍സി ഇക്കണോമിക് പവേഴ്‌സ് ആക്ട് (ഐഇഇപിഎ) പ്രയോഗിച്ച് ചുമത്തിയ താരിഫുമായി
ബന്ധപ്പെട്ടതാണ് കേസ്.
'ലിബറേഷന്‍ ഡേ താരിഫുകള്‍' എന്ന പേരില്‍ അമേരിക്കയുടെ മിക്കവാറും എല്ലാ വ്യാപാര പങ്കാളികളുടെയും ഇറക്കുമതികള്‍ക്ക് മേല്‍ ഏര്‍പ്പെടുത്തിയ വ്യാപക തീരുവ ചുമത്തലുകള്‍ക്ക് എതിരെയാണ് കോടതിയെ സമീപിച്ചിരിക്കുന്നത്. ട്രംപ് ഭരണകൂടം 1.2 ട്രില്യണ്‍ ഡോളറിന്റെ വ്യാപാരക്കുറവും ഫെന്റനില്‍ മയക്കുമരുന്ന് ദുരന്തവും 'ദേശീയ അടിയന്തരാവസ്ഥകള്‍' ആണെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയാണ് തീരുവ നടപടിയെ ന്യായീകരിച്ചത്.
ചെറുകിട വ്യാപാരികളും ചില സംസ്ഥാനങ്ങളും അടങ്ങുന്ന ഹര്‍ജിക്കാരുടെ ആരോപണ പ്രകാരം ഈ താരിഫുകള്‍ ഐഇഇപിഎയുടെ പരിധി കവിയുന്നതും ഭരണഘടനാപരമായ അധികാരവ്യവസ്ഥ ലംഘിക്കുന്നതും യഥാര്‍ഥ അടിയന്തരാവസ്ഥയെന്ന ന്യായമില്ലാത്തതുമാണ്. അതേസമയം, ഭരണകൂടം ഈ നടപടിയെ ദേശസുരക്ഷക്കും സാമ്പത്തിക സ്വാധീനത്തിനും നിര്‍ണായകമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നു.
കത്യാലിന് അനുകൂലമായി വിധിയുണ്ടായാല്‍ ഭാവിയില്‍ ട്രംപിന് അടിയന്തര അധികാരം ഉപയോഗിച്ച് ആഗോള വ്യാപാര പങ്കാളികളോട് സമ്മര്‍ദ്ദം ചെലുത്താനുള്ള കഴിവ് ഗണ്യമായി കുറയാനിടയുണ്ട്.
ഷിക്കാഗോയിലാണ് ഇന്ത്യന്‍ കുടിയേറ്റക്കാരായ മാതാപിതാക്കളുടെ മകനായി നീല്‍ കത്യാല്‍ ജനിച്ചത്. പിതാവ് എന്‍ജിനീയറും മാതാവ് ബാലരോഗ വിദഗ്ധയുമാണ്. ട്രംപിന്റെ 2017ലെ യാത്രാ വിലക്കുള്‍പ്പെടെ പല നയങ്ങള്‍ക്കും എതിരെ കത്യാല്‍ മുന്‍പ് കോടതിയെ സമീപിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹം 'ഇംപീച്ച്: ദി കേസ് അഗയ്ന്‍സ്റ്റ് ഡൊണള്‍ഡ് ട്രംപ്' എന്ന പുസ്തകത്തിന്റെ രചയിതാവുമാണ്.
കത്യാല്‍ ഇപ്പോള്‍ മില്‍ബാങ്ക് എല്‍ എല്‍ പിയിലെ പങ്കാളിയും അമേരിക്കയിലെ പ്രമുഖ അഭിഭാഷകരിലൊരാളുമാണ്. 2010-ല്‍ പ്രസിഡന്റ് ബറാക് ഒബാമ അദ്ദേഹത്തെ യു എസ് ആക്ടിങ് സോളിസിറ്റര്‍ ജനറല്‍ ആയി നിയമിച്ചിരുന്നു. 2011 ജൂണ്‍ വരെ ആ പദവിയില്‍ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു.
അപ്പീല്‍ കോടതികളിലെയും സങ്കീര്‍ണ്ണ നിയമ വിഷയങ്ങളിലെയും വിദഗ്ധനായ കത്യാല്‍ ഇതുവരെ അമേരിക്കന്‍ സുപ്രിം കോടതിയില്‍ 52 കേസുകള്‍ വാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ 53-മത്തെയും 54-മത്തെയും കേസുകള്‍ യഥാക്രമം നവംബറിലും ജനുവരിയിലുമാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.
അന്തര്‍വിശ്വാസവിരുദ്ധ നിയമം, കോര്‍പ്പറേറ്റ്, ഭരണഘടന, സെക്യൂരിറ്റീസ് നിയമം തുടങ്ങി നിരവധി മേഖലകളില്‍ അദ്ദേഹം മികച്ച പരിചയമുണ്ട്. 1965ലെ വോട്ടിംഗ് റൈറ്റ്‌സ് ആക്ടിന്റെ ഭരണഘടനാ സാധുത സംരക്ഷിച്ചത്, യുദ്ധവിരുദ്ധ കേസുകളില്‍ അറ്റോര്‍ണി ജനറല്‍ ജോണ്‍ ആഷ്‌ക്രോഫ്റ്റിനെ വിജയകരമായി പ്രതിരോധിച്ചത്, ആഗോളതാപനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് എട്ട് സംസ്ഥാനങ്ങള്‍ പ്രധാന വൈദ്യുതി ഉത്പാദകര്‍ക്കെതിരെ നല്‍കിയ ഹര്‍ജിയില്‍ ഏകകണ്ഠമായ വിജയം നേടിയത് തുടങ്ങി അനവധി സുപ്രധാന കേസുകള്‍ കത്യാല്‍ വാദിച്ചു വിജയിച്ചിട്ടുണ്ട്.
യേല്‍ ലോ സ്‌കൂളിലും ഡാര്‍ട്മൗത്ത് കോളേജിലുമാണ് അദ്ദേഹം പഠിച്ചത്. പിന്നീട് യു എസ് അപ്പീല്‍സ് കോടതി (സെക്കന്‍ഡ് സര്‍ക്ക്യൂട്ട്) ജഡ്ജി ഗ്വീഡോ കാലബ്രെസിയുടെയും യു എസ് സുപ്രിം കോടതി ജസ്റ്റിസ് സ്റ്റീഫന്‍ ബ്രെയര്‍യുടെയും ക്ലര്‍ക്കായും പ്രവര്‍ത്തിച്ചു. 1998-99 കാലഘട്ടത്തില്‍ അദ്ദേഹം യു എസ് ന്യായവകുപ്പിലെ ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവായും ഉപ അറ്റോര്‍ണി ജനറലിന്റെ പ്രത്യേക സഹായിയായും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.
രണ്ടു പതിറ്റാണ്ടിലധികമായി അദ്ദേഹം ജോര്‍ജ്ടൗണ്‍ സര്‍വകലാശാലയിലെ ലോ സെന്ററില്‍ പ്രൊഫസറായും പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. ആ സ്ഥാപനത്തിന്റെ ചരിത്രത്തില്‍ ഏറ്റവും ചെറുപ്പത്തില്‍ സ്ഥിര നിയമനവും ചെയര്‍ഡ് പ്രൊഫസര്‍ഷിപ്പും നേടിയ അധ്യാപകരില്‍ ഒരാളാണ് അദ്ദേഹം.
2011-ല്‍ യു എസ് അറ്റോര്‍ണി ജനറല്‍ അദ്ദേഹത്തിന് ജസ്റ്റിസ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റിന്റെ പരമോന്നത സിവിലിയന്‍ ബഹുമതിയായ 'എഡ്മണ്ട് റാന്‍ഡോള്‍ഫ് അവാര്‍ഡ്' സമ്മാനിച്ചു. അതേ വര്‍ഷം യു എസ് ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്, ഫെഡറല്‍ അപ്പീല്‍ നിയമങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉപദേശക സമിതിയിലേക്കും 2014-ല്‍ വീണ്ടും നിയമിച്ചു.
കത്യാലിനെ 'ദി അമേരിക്കന്‍ ലോയര്‍' 2017-ലും 2023-ലും 'ലിറ്റിഗേറ്റര്‍ ഓഫ് ദി ഇയര്‍' ആയി തെരഞ്ഞെടുത്തു. ഫോര്‍ബ്‌സ് മാഗസിന്‍ 2024, 2025 വര്‍ഷങ്ങളില്‍ അദ്ദേഹത്തെ അമേരിക്കയിലെ മുന്‍നിര 200 അഭിഭാഷകരില്‍ ഒരാളായി ഉള്‍പ്പെടുത്തി.